انواع نيروگاه هايي كه در سطح جهان به امر توليد برق اشتغال دارند عبارتند از :نيروگاه هاي بخاري،آبي، گازي، سيكل تركيبي، اتمي، خورشيدي،بادي، پمپ ذخيره اي،جذر ومدي دريا،زمين گرمايي(ژئوترمال)، موجي(موج دريا)، ديزلي، مگينتوهيدروديناميكMHD، بيوماس و...

به طوري كه از نام اين نيروگاه ها بر مي آيد هريك از آنها براي توليد برق، فن آوري ويژه اي دارند كه در جاي خود توضيح خواهيم داد.درحال حاضر انواع نيروگاه هايي كه در كشور ما ايران در دست بهره برداري قرار دارند عبارتند از: نيروگاه هاي آبي،گازي،ديزلي،بادي،خورشيدي،سيكل تركيبي وبه زودي نوع اتمي آن نيز شروع به كار خواهد كرد.

ولي قبل از اينكه وارد بحث نيروگاه ها توليد،انتقال وتوزيع برق شويم بهتر است كمي درباره كاربردهاي گوناگون انرژي ها وتبديل آنها به انرژي برق وروش هاي توليد آن سخن بگوييم.استفاده از انرژي هاي خدادادي موجود در طبيعت هميشه مورد نظر بوده است.مطالعات گوناگوني براي تغيير شكل انرژي به طوري كه به كارگيري آن ساده باشد صورت گرفته است. حاصل اين كوشش ها انرژي الكتريكي است كه از تبديل ساير انرژي ها به دست مي آيد.امروزه يكي از مهمترين شكل هاي انرژي كه در تمام جهان مورد استفاده قرار مي گيرد انرژي برق است.همانطور كه از كتاب هاي علوم خوانده ايمانرژي ها قابل تبديل به يكديگرند.مثلا انرژي مكانيكي را مي توان به انرژي الكتريكي تبديل كرد. به همين ترتيب انرژي شيميايي وحرارتي را وبرعكس.

عوامل زير سبب مي شود كه استفاده از برق ساده تر وراحت تر از ساير انرژي ها باشد:

برق را مي توان به سهولت از نقطه اي به نقطه اي ديگر انتقال داد به عنوان مثال توسط دو رشته سيم انرژي الكتريكي به خانه ما راه مي يابد؛كاركردن با برق ساده تر است؛ دستگاه هاي متعددي مي توان ساخت كه با برق كار كنند؛ در تبديل انرژي الكتريكي به انرژي هاي ديگر مواد زايد ايجاد نمي شودو...؛ 

انرژي الكتريكي كاربردهاي گوناگوني داردكه اهم آنها عبارتند از:

مصارف صنعتي: تقريبا بيش از نصف برق توليدي براي رفع احتياجات صنعتي به كار مي رود.موتورهاي الكتريكي در اندازه هاي كوچك وبزرگ چرخ صنايع را به حركت در مي آورند.الكترومغناطيس هاي بزرگ در جرثقيل ها كار جابه جا كردن قطعات بزرگ فلزي را به عهده دارند.

كاربرد كشاورزي: اگر شما فرزند يك كشاورز باشيد مي توانيد بسياري از كاربردهاي برق در مزارع را نام ببريد. مي دانيم تا چندي قبل بسياري از كارهاي مزرعه توسط كشاورزان وخانواده هاي آنان با كمك حيواناتي مثل اسب انجام ميشد. اينك چه تغييري ايجاد شده است؟ مواد غذايي با بهاي كمتري از نظر هزينه نيروي انساني تهيه مي شود كشاورزان از وسايل زندگي بهتر استفاده مي كنند وانرژي برق در كشاورزي به كار گرفته شده است. 

برق-البته نوع خاصي از آن -تراكتور كشاورز را به راه مي اندازد.بار اورا تحمل مي كند .آب را به مزارع ومحل مسكوني مي رساند .بادبزن هاي الكتريكي هواي گرم تابستان را خنك مي كنند.برق،گرما بخش زمستان سرد است.مانع فاسد شدن موادغذايي مي شود.صنايع غذايي را كاهش مي دهد.

كاربرد در شهرها:شهرها معمولا 10درصد برق توليدي را مصرف مي كنند.فروشگاه ها ، خانه ها، هتل ها، مساجد،بيمارستان ها ، ادارات وديگر مراكز شهري برق مصرف مي كنند.در شهر سيستم هواي مطبوع ، هواي ادارات، بيمارستان ها، هتل ها وآپارتمان ها را در تابستان خنك وسالم نگه ميدارد. يك بيمارستان خوب بدون داشتن دستگاه هاي برقي نظير اشعه ايكس،آسانسورها،تخت هاي جراحي، دستگاه هاي استرليزه كردن، لامپ هاي مخصوص وديگر وسايل نمي تواند خدمات لازم را در اختيار بيماران قرار دهد.

روشنايي اماكن ومعابر در شب كه نعمت بزرگي است فراموش نشود.

كاربرد در حمل ونقل: حمل ونقل زميني، دريايي،هوايي به صورت پيشرفته امروزي فقط با استفاده از نيروي برق مقدور است.ماشين هاي سواري،اتوبوس ها، لوكوموتيوها، مستقيم ياغير مستقيم از انرژي برق استفاده مي كنند.در خطوط كشتيراني از پختن غذا گرفته تا تهويه هواي كشتي از برق استفاده مي شود.هواپيماهاي مسافربري يا نظامي، روشنايي،گرما ،تهويه ،كنترل وفشار وقدرت خود را توسط نيروي برق تامين ميكنند.

كاربرد ارتباطي(مخابرات):تلگراف،تلفن،راديو وبرنامه هاي فضايي قدرت خود را ازبرق دريافت مي كنند.بدون برق نفوذ به داخل فضا وشناخت ناديده هاي فضايي وارتباط با كرات آسماني امكان پذير نيست.امروزه كشورهاي جهان توسط دستگاه هاي مخابراتي به هم وصل هستند.از ايستگاه هاي راديويي مختلف ميتوان اخبار را شنيد.

اين مطلب به سفارش وبسايت پارسيان الكتريك بخش مقالات برق والكتريك گردآوري شده است .شمارگان13