فرق کابل با سیم
قبل از هر چیز لازمه بگم که اونور آب ، معنی کابل با معنی سیم فرق میکنه سیم به یک یا چند رشته فلز که 99. درصد موارد فلز مس هست میگن که داخل یک قالب لاستیکی پیچیده شده . کابل به چند تا سیم میگن که داخل یک قالب لاستیکی بزرگتر جاساز شده . مثلا کابل برق از دو رشته سیم فاز و نول تشکیل شده . پس یه جورایی میشه گفت که اگه سیم نباشه اصلا کابل هم وجود خارجی نداره.
تاثیر ضخامت کابل در کیفیت آن
واسه اینکه تاثیر ضخامت کابل در رسانایی و در نتیجه کیفیت اون کابل رو کامل درک کنید مثال می زنم . مثال معروف شلنگ آب ، هرچی شلنگ آب قطر بیشتری داشته باشه آب بیشتری رو می تونه از داخلش عبور بده و کمتر در معرض ترکیدگی قرار میگیره و شما هم از ناحیه شلنگ کمبود فشار آب رو حس نمی کنید . مثال دیگه میشه به اتوبانی اشاره کرد که لاین های زیادی داره و ترافیک کمتری ایجاد می کنه . در کابل هم همین مسئله صدق میکنه . جریان الکتریکی حاوی میلیون ها الکترون هست . هر چی جریان بیشتر باشه تعداد این الکترون ها بیشتر میشه . حالا هرچی کابل قطر بیشتری داشته باشه ( در مباحث الکترونیکی به قطر سیم ، سطح مقطع سیم میگن ) جریان عبوری نیز می تونه بیشتر باشه و مقاومت سیم در برابر عبور جریان کمتر میشه . این مسئله در مورد کابل برق خیلی بیشتر صدق می کنه ، شاید دیده باشید که کابل برق داغ شده باشه معمولا کابل برق های باریک این بلا سرشون میاد . اگه سطح مقطع سیم جوابگوی جریان عبوری برق نباشه ، کابل از خودش مقاومت نشون میده که این مقاومت به صورت گرما ظاهر میشه.
پس نتیجه اینکه هر چی سطح مقطع یا همون ضخامت کابل بیشتر باشه کمتر داغ میشه و کمتر در معرض سوختگی و آتش سوزی قرار میگیره .
تاثیر طول کابل در کیفیت آن
مواد رسانا هیچ وقت به صورت ایده ال در دنیا وجود ندارن ، ایده ال واسه قصه و کتاب هاست ، فلز مس رسانای 100 درصد نیست و در برابر عبور جریان مقاومت نشون میده اما مقدار این مقاومت خیلی کم هست . حالا هر چی طول کابل مسی بیشتر باشه مقاومت کابل در برابر عبور جریان بیشتر میشه . واسه اینه که شاید بعضی وقت ها دیدید کابل USB و یا کابل های دیگه که طول زیادی دارن شما رو به نتیجه مطلوب نرسونده باشن .
به زبون ساده و البته الکترونیکی ، هر تکه از یک سیم مقاومت خاص خودش رو داره . اگه سیم 1 متر باشه ، 20 سانتی متر اولش مثلا 4 اهم مقاومت داره و 20 سانت دوم هم 4 اهم و … 5 تا 20 سانتی متر با مقاومت 4 اهم که به صورت سری با هم قرار دارن جمع میشن و میشه 20 اهم .
فرمول مقاومت الکتریکی در سیم رو میشه اینجوری بیان کرد :
مقاومت الکتریکی = ( مقاومت مخصوص فلز ضرب در طول سیم ) تقسیم بر سطح مقطع یا همون قطر سیم
مقاومت مخصوص برای هر فلز مشخص و از قبل تعیین شده .
چرا کابل ضخیم تر گران تر و بهتر است ؟
پاسخش تقریبا مشخصه !
■ هر چی کابل ضخیم تر باشه یعنی فلز مس بیشتری توش مصرف شده و خب مسلما مقدار روکش بیشتری هم مصرف کرده پس طبیعی هست که گرون تر باشه .
■ در سیستم های آنالوگ و بیشتر در قسمت پاور یا تغذیه ، هر چی سیم ضخیم تر باشه کمتر داغ میشه و خطر سوختگی کم میشه پس پول بیشتر بدید عوضش آرامش خاطر داشته باشید .
■ یکی از مشکلات بسیار رایج در دستگاه های الکترونیکی که سیم دارن ، قطع شدن سیم یا کابل از داخل هست به طوری که تشخیص قطع شدگی سیم یا کابل تنها از طریق اهم متر امکان پذیره . قطع شدن سیم در گجت هایی مثل شارژر موبایل و لپ تاپ ، کنترلر بازی ، موس و کیبورد و … رخ میده . در این گونه موارد سیم و کابل ضخیم تر خیلی دیر تر قطع میشه .
■ کابل های لاغر و نحیف معمولا دوشاخه و کانکتورهای لاغر و ضعیف تری هم دارن که بعدا دردسر ساز میشن .
این متن به سفارش وبسایت پارسیان الکتریک لاله زار بخش مقالات برق والکتریک گرد آوری شده است.شمارگان33
گردآوری وتدوین خانم همتی