رگولاتور اصلاح ضریب قدرت یکی از اساسی ترین اجزاء بانک های خازنی است. طبق تعریف مرسوم رگولاتور دستگاهی است که با اندازه گیری ضریب توان بار، به مقدار مورد نیازخازن به مدار وارد می نماید.
اصول کار رگولاتور:
فرض کنید بخواهیم بصورت دستی و بوسیله دستگاههای اندازه گیری توان اکتیو و راکتیو ضریب توان را اصلاح نماییم همچنین فرض می نماییم که 5 خازن هم ظرفیت Q کیلو واری نیز در اختیار داریم روند تنظیم به شرح ذیل است:
1اندازه گیری توان اکتیو و راکتیو
2محاسبه ضریب توان با استفاده از رابطه COSQ=P/PS
3محاسبه توان راکتیو مورد نیاز برای رسیدن به ضریب توان مطلوب(Q=P*(TANQ1-TANQ2
4تزریق Qکیلو وار راکتیو به مدار
دو حالت پیش میآید:
حالت الفQکیلو وار معادل 3.8Qاست یعنی به سه پله و 0.8 یک پله نیاز داریم ولی نمی توانیم 0.8 یک پله را وارد مدار نماییم دو انتخاب وجود خواهند داشت:
وارد کردن 3 پله به ضریب توان مطلوب نخواهیم رسید
وارد کردن 4 پله ضریب توان از مقدار تنظیم شده بزرگتر خواهد شد
حالت ب)Qکیلو وار معادل 4.4Qیعنی به 4 پله و 0.4 یک پله نیاز داریم مجددا مانند حلت الف دو راه وجود دارد
وارد کردن 4 پله که منجر به ضریب توانی کوچکتر از مقدار تنظیم شده می گردد.
وارد کردن 5 پله که به ضریب توان بزرگتری دست خواهیم یافت
چنین وضعیتی دقیقا در رگولاتور نیز رخ می دهد.
فرض کنید که قبلا مقداری خازن وارد مدار شده و ضریب توان اندازه گیری شده محاسبه شده از ضریب توان مطلوب بزرگتر است لازمست تا فرضا 1.2Qاز خازنهای متصل قطع شوند یک خازن را قطع نماییم یا دو خازن را؟
در رگولاتورها معمولا مقدار راکتیو مورد نیاز را به مضربی از کوچکترین پله گرد می نمایند. دو مثال زیر دو حالت متفاوت تصمیم گیری و عملکرد رگولاتور را نشان می دهد.
در رگولاتوری اگر 3.4 پله مورد نیاز باشد 3 پله وارد و اگر 3.6 پله مورد نیاز باشد 4 پله وارد می گردد. در رگولاتور دیگری به جای 3.7 پله 4 پله و به جای 3.69 پله وارد مدار می نماید.
همانگونه که مشخص شد باید در تنظیم و اصلاح ضریب توان درصدی خطا را بپذیریم
سوال اینجاست که راه حل مطلوب چیست:
در پاسخ باید گفت بهتر است اندازه پله های Q کوچک باشند ولی محدودیت این راه حل در آنجاست که تعداد کنتاکتور ها و تجهیزات لازم صرف نظر از آمپراژ آنها بالا رفته و هزینه بالا میرود.
بنابراین مناسبترین راه این است که اگر میزان خازن مورد نیاز Q کیلو وار باشد باید مقداری را در پله های بزرگتر و بقیه را در پله های کوچکتر تهیه نمود. در این حالت نوسان و خطا در نزدیکی پله کوچکتر صورت میگیرد
ضریب C/K:
نسبت C/K روی رگولاتور در حقیقت تعیین کننده دقت یا خطای تنظیم است.که بدین معنی است:
Cمیزان توان کوچکترین پله
Kنسبت تبدیل ترانسفورمر جریان در مسیر رگولاتور
مشاهده میشود که با کوچکتر بودنC میزان حساسیت تنظیم روی درجه C/K بهتر میشود.
در مجموع در تنظیم رگولاتور شبکه بانکهای خازنی باید به نکات ذیل توجه داشت:
1.ولتاژی که برای رگولاتور توسط سازنده در نظر گرفته شده است با ولتاژشبکه یکسان باشد
2.ترانسفورمر جریان برای تغذیه رگولاتور حتما باید در ورودی برق و الکتریک اصلی قرار گیرد تا هم جریان خازن را اندازه گیری کند و هم جریان بار را
3.مقدار C/K بیشتر از مقدار تنظیم شده نباشد در غیر این صورت میزان خطا افزایش می یابد
4.مقدار c/k کمتر از مقدار تنظیم شده نباشد در غیر اینصورت میزان خطا کمتر میشود ولی امکان نوسان(قطع و وصل متوالی)یک پله وجود دارد.
این متن به سفارش وبسایت پارسیان الکتریک لاله زار بخش مقالات برق و الکتریک والکتریک گرد آوری شده است.شمارگان 40
گردآوری وتدوین خانم همتی