همانطوري كه مي دانيد ، راه اندازي موتورهاي القايي در صنعت از اهميت ويژه اي برخوردار است. به خصوص اين كه امروزه استفاده از راه اندازهاي الكترونيكي مانند راه اندازهاي نرم - كنترلر هاي سرعت بسيار مرسوم شده است و لازم است علاقه مندان و كارشناسان اين رشته روشهاي كنترل و راه اندازي موتورها را به شيوه هاي كلاسيك به ديده فراموشي بسپارند و به فراگيري روشهاي بروز بپردازند.
يكي از روشهاي راه اندازي موتورهاي القايي راه اندازهاي نرم مي باشد كه از طريق آنها موتور ها از طريق كنترل ولتاژ-فركانس در يك زمان مشخص بتدريج از سرعت صفر به سرعت نامي مي رسند كه اين روش امروزه كاملا جا افتاده است.
راه اندازهاي نرم تنها در هنگام راه اندازي بكار مي روند و معمولا پس از راه اندازي توسط يك كنتاكتور باي پس از مدار خارج مي گردند. اين راه اندازها مي توانند به سيستم از كار اندازي نرم نيز مجهز باشند كه كاربرد هاي ويژه اي دارد. ضمن اين كه عموما اين نوع راه اندازها به ترمز الكترونيكي از طريق تزريق جريان مستقيم نيز مجهز مي باشند.
سازندگان اين نوع راه اندازها معمولا حفاظت هاي مورد نياز براي موتور را نيز در راه اندازها تعبيه مي كنند كه از اين طريق حجم راه انداز محدود مي گردد. ضمن اين كه با استفاده از اين گونه راه اندازها نياز به در نظر گرفتن كنتاكتور اصلي نيست . حفاظت هايي كه معمولا در راه اندازهاي نرم پيش بيني مي گردد بشرح زير است :
- حفاظت در مقابل اضافه بار
- حفاظت در مقابل توالي معكوس فازها و دو فاز شدن
- حفاظت در مقابل افزايش حرارت سيم پيچ هاي موتور كه از طريق سنسورهاي حرارتي انجام مي گردد.
- حفاظت در مقابل كاهش ولتاژ
و موارد ديگر كه بسته به سازنده راه انداز مي تواند تغيير كند.
نكته مهم اينجاست كه هنگام بسته شدن كنتاكتور باي پس حفاظت هاي تعبيه شده در راه انداز همچنان فعال مي باشد چون مسير باي پس تنها تايرستورها را باي پس مي كند.
جهت بستن كنتاكتور باي پس بعد از راه اندازي موتور عموما از يك كنتاكت راه انداز استفاده مي گردد كه بعد از رمپ راه اندازي به صورت خودكار فعال مي گردد. لازم به ذكر است كه برخي از راه اندازهاي نرم داراي سيستم باي پس داخلي هستند كه ديگر نياز به در نظر گرفتن كنتاكتور باي پس نيست.
با توجه به اين كه تايرستورهاي بكار رفته در راه اندازهاي نرم حرارت توليد مي كنند اينطور استنباط مي گردد كه در تابلوهاي داراي راه اندازهاي نرم لازم است از فن استفاده گردد. ولي با توجه به كار راه انداز تنها در مرحله استارت ، حرارت توليد شده تنها به مرحله راه اندازي محدود مي گردد و بنابر اين در راه اندازهاي داراي سيستم باي پس تنها تعبيه شكاف هاي عبور هوا متناسب با درجه حفاظتي تابلو توصيه مي گردد. ضمن اين كه اين گونه راه اندازها عموما مجهز به هيت سينك و فن هستند.
اكثر راه اندازهاي نرم مجهز به پورت هاي اطلاعاتي مانند مودباس- پروفي باس و .... جهت تبادل اطلاعات مي باشند كه از اين طريق مي توان از كليه اطلاعات داخل راه انداز مطلع گرديد به اين طريق كنترل اين راه انداز ها توسط سيستم هايي مانند DCS بسيار ساده مي باشد.
اين متن به سفارش وبسايت پارسيان الكتريك لاله زار بخش مقالات برق و الكتريك گردآوري شده است.شمارگان311
گردآوري و تدوين: فاطمه فروغي