لامپ متال هالید نوعی لامپ تخلیه در گاز است که ساختمانی مشابه لامپ بخار جیوه دارد، تفاوت اصلی آن در این است که در حباب داخلی این لامپ افزون بر جیوه ، کمی هم نمک های هالوژنی (متال هالید )استفاده میشود. نمکهای مورد استفادهٔ معمول در این لامپ عبارتند از یدور سدیم ، یدور ایندیوم ویدور تالیوم . این نمکها پس از راهاندازی کامل لامپ (که حدود ۵ تا ۷ دقیقه طول میکشد) تبخیرشده و به فلز تشکیلدهندهشان و ید تجزیه میشوند و بخار حاصل از این فلزها نورهایی در طول موج مخصوص به خودشان تولید خواهد کرد؛ برآیند طیفها باعث میشود لامپ طیف نوری بهتری داشته باشد و به علت نزدیکشدن نور آن به نور زرد اثر گذاری نوری لامپ افزایش یابد. متالهالید در دمای پایین ذوب میشود و این لامپ برای روشنشدن به الکترود کمکی نیازی ندارد. در بازار گاهی اشتباهاً به این لامپها لامپ هلیم گفته میشود.
ساختمان
این لامپها دوجداره هستند (دارای دو حباب درونی و بیرونیاند). جنس حباب لامپ کوارتز یا سرامیک است که حبابهای سرامیکی مقاومتر هستند و قیمت بالاتری هم دارند. حباب بیرونی افزون بر محافظت حباب درونی، وظیفهٔ جلوگیری از تابش فرابنفش را بر عهده دارد. در جدارهٔ این لامپ از مادهٔ فسفرسانس استفاده نمیشود.
راهاندازی
در مدار راهاندازی این لامپ از چوک ، خازن و ایگنایتور استفاده میشود که ایگنایتور ولتاژ بالای مورد نیاز برای راهاندازی را فراهم میکند. ولتاژ تولیدی ایگناتور این لامپها، در لامپهای زیر ۱۰۰ وات نزدیک به ۲ کیلو ولت و در لامپهای بالای ۱۰۰ وات تا ۵ کیلوولت است. ایگنایتور ممکن است دوسیمه یا سهسیمه باشد که نوع دوسیمه به صورت موازی با لامپ بسته میشود.
طیف نور
نور این لامپها کاملاً سفید به نظر میرسد.
کاربردها
لامپهای متال هالید در روشنایی میدانهای ورزشی، نورپردازی نمای ساختمانهای بزرگ و حتی روشنایی داخلی کاربرد دارند.
نکات ایمنی:
بهتر است این لامپها را در محفظهٔ کاملاً بسته قرار داد زیرا به علت بالا بودن فشار گاز داخل لامپ، در صورت شکستن حباب لامپ، خردههای لامپ با فشار زیاد به اطراف پرتاب خواهند شد که ممکن است خطرساز باشد. همچنین باید توجه داشت که اگر تنها حباب بیرونی لامپ بشکند، لامپ همچنان روشن خواهد ماند، اما استفاده از آن بسیار خطرناک است زیرا میتواند آسیبهای جدی به چشم و پوست انسان وارد کند.
این متن به سفارش وبسایت پارسیان الکتریک لاله زار بخش مقالات برق والکتریک گردآوری شده است.شمارگان58
گردآوری وتدوین خانم همتی