مسمومیت با گاز مونوکسید کربن موضوعی است که عامه مردم درباره آن اطلاع خیلی کمی دارند. نه تنها این گاز منجر به مرگ و میر می گردد، بلکه باعث ضایعات عصبی پایدار در درازمدت می شود. در کوتاه مدت، منجر به احساس ناخوشی و بیماری شده و مانع از زندگی با نشاط و شاداب شما خواهد گردید.

مراحل برخورد با افراد مسموم شده با گاز منواکسید کربن:

1-فوراً وسیله گرما زا را خاموش کنید.  

2- فرد مسموم را از محیط آلوده به هوای آزاد جابه جا کنید .

3-یقه پیراهن و کمربند و لباس های تنگ افراد مسموم را باز کنید در صورت امکان اکسیژن دهی به فرد مسموم شده

4- باز نگه داشتن راه های هوایی و تماس با اورژانس 115 صدوپانزده در مراحل بعدی درمانی باید مورد توجه قرار گیرد.

5-به یاد داشته باشید که خارج کردن افراد مصدوم از محیط آلوده، قرار گرفتن در محیط باز و به این افراد از مهمترین اقدامات پیشگیرانه محسوب می شود.

درمان:

بعد از اینکه بیمار را از محیط مسموم به هوای آزاد منتقل شد مراقب وضعیت تنفسی باشید. اگر سرفه یا سختی در تنفس بیشتر شد بیمار را از نظر تحریک راه تنفسی، برونشیت یا پنومونی ارزیابی کنید

با دقت زیاد بیماران دچار مسمومیت استنشاقی با مونوکسیدکربن را برای بروز هرگونه علائم یا نشانه سیستمیک تحت نظر قرار دهید. درمان اولیه با اکسیژن کمکی مرطوب 100% صددرصد می باشد و در صورت نیاز با تنفس کمکی همراه شود. 

درمان مسمومیتهای خفیف تا متوسط:

شامل استفاده از مکمل اکسیژن و درمان حمایتی دستگاه تنفس و قلبی عروقی می باشد. میزان کربوکسی هموگلوبین سریع اندازه گیری و درمان با اکسیژن 100% صددرصد تا زمان رفع علائم و کاهش میزان کربوکسی هموگلوبین به کمتر از 5% پنج درصد ادامه یابد. همچنین انجام تست تعیین سطح هوشیاری و تست های دقیق عصبی لازم می باشد. 

تست تعیین سطح هوشیاری غیرعادی یا سرگیجه، آتاکسی یا دیگر تستهای غیرعادی عصبی همچنین وجود علائم و نشانه های اسیدوز متابولیک ممکن است نشانه دقیق مسمومیت شدید باشد.

مدیریت درمان مسمومیت های شدید: 

بیماران مبتلا  به کما یا آسیب دیده از طریق اسنتشاق CO ، علاوه بر اکسیژن تراپی ممکن است نیاز به اقدامات حمایتی مکانیکی تنفس و انتوبه اوروتراکئال داشته باشند. پروتکل استاندارد درمانی برای افت فشارخون و اختلال ضربان قلب باید پیگیری شود. نقش اکسیژن هایپرباریک در درمان مورد بحث است. در حالی که یافته ها در این مورد در تضاد هستند، بیماران دچار مسمومیت شدید باید به طور عموم اکسیژن هایپرباریک دریافت کنند. 

برخی از محققین پیشنهاد می کنند شاخص هایی همچون سنکوپ، تغییر وضعیت هوشیاری یا نقایص نورولوژیکی نشان دهنده آسیب قلب و اسیدوز متابولیک شدید یا مقاوم می باشند.

حاملگی به خصوص با شرایط دشوار جنین به عنوان اندیکاسیون اکسیژن هایپرباریک مطرح می باشد. زیرا غلظت کربوکسی هموگلوبین جنین معمولا بالاتر بوده و در مقایسه با مادر آهسته تر حذف می شود. 

قربانیان آتش سوزی ممکن است دچار مسمومیت همزمان با مونوکسیدکربن و سیانید شوند. درمان متداول مسمومیت با سیانید شامل استفاده همزمان از تولیدکننده های متهموگلوبین )نیتریت( با تیوسولفات سدیم می باشد. تولید مت هموگلوبینمی ممکن است سمیت ناشی از CO را به علت اختلال بیشتر در اکسیژن رسانی افزایش دهد. 

علائم مراحل پایانی و نزدیک به مرگ : 

کبودی دست، دور لبها و نوك انگشتان از علایم پایانی مسمومیت با گاز CO به شمار می روند که در نهایت فرد دچار تنگی نفس شده و فوت می کند.

گردآوری و تدوین:پارسیان الکتریک