نیروگاه هاى تولید الكتریسیته در اعماق آب دریاها با استفاده از قدرت جزر و مد مى توانند كمكى براى مسئله انرژى جامعه بشرى باشند. نخستین پروژه از این نمونه با یك سیستم نوین، در حال حاضر مشغول به كار است. استفاده از پتانسیل موجود در کشور در راستای نصب نیروگاههای درون آبی گامی موثر جهت تامین انرژی های پایدار به حساب می آید.

پره هاى 11 مترى یك توربین زیر آبى به آرامى و بدون سر و صدا در حال گردشند. این نخستین پروژه تولید الكتریسیته از نیروى جزر و مد در عمق دریاست كه به شیوه اى نوین به كار گرفته شده است. توربین هاى تولید انرژى، كه در عمق 20 مترى در فاصله 2 كیلومترى ساحل «دوون» واقع در جنوب غربى انگلیس كار مى كنند حاصل 4 سال تلاش مهندسان و كارشناسان دانشگاه كاسل آلمان است. این تنها نیروى جزر و مد است كه پروانه هاى عظیم این توربین هاى زیرآبى، با نام «جریان دریایى» را به چرخش درمى آورد. این توربین ها، برخلاف توربین هاى بادى كه وابسته به شرایط آب و هوایى هستند مى توانند در اعماق دریا و به دور از تغییر و تحولات جوى به طور دائم به كار خود ادامه داده و به تولید الكتریسیته بپردازند. این متن به سفارش وبسایت پارسیان الکتریک بخش مقالات برق و الکتریک گرد آوری شده.

 

در واقع، اینجا، صحبت از یك منبع انرژى پایان ناپذیر است. البته باید خاطرنشان شد كه استفاده از این نیرو، ایده جدیدى نیست. در قرن یازدهم میلادى نیز آسیابان هاى سواحل ولز، سنگ هاى آسیاب خود را با كمك نیروى جزر و مد به كار مى انداختند و بر همین اساس هم یك نیروگاه بهره بردارى از قدرت جزر و مد در «سانت متلو»ى فرانسه از 35 سال پیش تاكنون به كار مشغول است. اما از این روش، تنها در شمار اندكى از سواحل جهان مى توان استفاده كرد. یعنى در سواحلى كه تفاوت ارتفاع سطح آب، در حین جزر و مد بیش از چندین متر است. 

 

توربین موسوم به «جریان دریایى» نیز، از این تفاوت ارتفاع استفاده مى كند. اما كار این توربین، بر اصل دیگرى استوار است. این چرخ آسیاب زیر دریایى، مانند نمونه هایى كه قبلاً از آنها یاد كردیم از نیروهاى عمودى بالا و پائین رفتن سطح آب استفاده نمى كند بلكه از جریان هاى افقى اى بهره مى گیرد كه بر اثر جزر و مد به وجود مى آیند. به همین دلیل این توربین جدید مى تواند در مكان هاى دیگر با میزان كمتر جزر و مد نیز به كار گرفته شود. 

 

از مزیت هاى دیگر این توربین ها مى توان به این نكته اشاره كرد كه براى به حركت درآوردن این توربین ها نیروى زیادى لازم نبوده و این توربین ها قادرند با سرعت هاى بسیار پائین نیز به حركت درآیند. میزان كار مفید به دست آمده از این توربین ها 2 برابر میزان كار مفید توربین هاى بادى بر روى زمین است چرا كه جرم حجمى آب 700 بار بیشتر از جرم حجمى هواست و به همین علت نیروهاى انتقال یافته بزرگتر هستند. باید یادآورى كنیم كه توربین «جریان دریایى» هنوز به صورت آزمایشى و با میزان تولید حداكثر 300 كیلووات كار مى كند اما قرار است به زودى توربین دیگرى به كار گرفته شود كه حداقل 2 برابر توربین كنونى است.این متن به سفارش وبسایت پارسیان الکتریک بخش مقالات برق و الکتریک گرد آوری شده.

 

متخصصان امر، تنها در اروپا 100 محل را شناسایى كرده اند كه مى توان در آنها با كمك نیروى جریان هاى دریایى، اختلاف ارتفاع سطح آب در هنگام جزر و مد و امواج، جمعاً 12 هزار مگاوات الكتریسیته تولید كرد: یعنى به میزان 10 نیروگاه بزرگ اتمى. انرژى تولید شده 15 تا 20 درصد انرژى مورد نیاز كشورهاى اروپایى است. 

 

در سواحل نروژ توربین هاى مشابهى به كار گرفته شده اند. این توربین ها قرار است به صورت آزمایشى، ابتدا تامین كننده برق ،50 سپس 1000 و سرانجام 20 هزار خانه مسكونى باشند. در سواحل جزیره «شتلند» توربین دیگرى به تولید الكتریسیته مشغول است. در مقابل سواحل كالیفرنیا، فلوریدا و كرانه شرقى كانادا پروژه اى مشابه به كار گرفته شده است. كارشناسان معتقدند طى 30 سال آینده مى توان از این توربین ها براى تولید 40 درصد از انرژى مورد نیاز خانه هاى مسكونى بهره جست. 

 

در سواحل اسكاتلند براى تولید الكتریسیته تنها از نیروى امواج استفاده مى شود. باله ها جریان امواج را به درون تونلى منتقل كرده و به این ترتیب توده هوا را به جلو مى رانند و با كمك این توده هوا توربینى به گردش در مى آید. اما ساده ترین سیستم بهره بردارى از انرژى جزر و مد سیستمى است كه دانماركى ها به كار مى گیرند. در این سیستم، امواج مستقیماً توسط یك سطح شیب دار به سوى پره هاى توربین رانده مى شوند و آن را به حركت درمى آورند. طبق محاسبات شوراى مشورتى انرژى جهانى، حركت هاى دریایى از این پتانسیل برخوردارند كه تمامى نیاز جهان به انرژى را تامین سازند. البته سواحل كشور آلمان به خاطر رفت و آمد زیاد كشتى ها و سرعت اندك جریان هاى آبى براى این منظور مناسب نیستند. 

 

در حال حاضر تقریباً 86 درصد از انرژى مورد نیاز جهانیان توسط زغال سنگ، گاز طبیعى و نفت خام تامین مى گردد. این سوخت هاى فسیلى نه تنها اثر گلخانه اى را در اتمسفر زمین تشدید مى كنند كه به نوبه خود تغییرات آب و هوایى را به دنبال دارد، بلكه منابع پایان ناپذیرى نبوده و سرانجام، روزى به پایان خواهند رسید. طبق ارزیابى كارشناسان امر منابع نفت خام زمین كه به تنهایى 40 درصد از انرژى جهان را تامین مى كنند طى 50 تا 70 سال آینده به پایان خواهند رسید. این متن به سفارش وبسایت پارسیان الکتریک بخش مقالات برق و الکتریک گرد آوری شده.