آيا مي توان در هرمكاني ازلامپ كم مصرف استفاده كرد؟آيا رعايت فاصله از لامپ كم مصرف ضروري است ومدت زمان استفاده از لامپ كم مصرف اهميت دارد؟اگر لامپ كم مصرف شكست يا زماني كه طول عمر لامپ كم مصرف به پايان رسيد چه بايد كرد؟

رعايت فاصله از لامپ كم مصرف نيز در حفظ سلامت انسان تاثير مي گذارد.لامپ هاي كم مصرف از ويژگي تغيير فركانس(شدت وضعف نور) برخوردار هستند كه مي تواند به چشم آسيب برساند وبه بيماري هايي مانند آب مرواريد منجر شود.

لامپ كم مصرف از طول عمر بيشتري نسبت به لامپ معمولي برخوردار است وانرژي كمتري نيز مصرف مي كند.همين ويژگي ها است كه باعث شده بسياري به مصرف لامپ كم مصرف  روي بياورند اما لامپ كم مصرف خطراتي نيز دربردارد.

مهمترين عامل خطرآفرين درلامپ كم مصرف جيوه درون آنهاست.جيوه از عناصر ضروري موجود درلامپ كم مصرف است.لامپ كم مصرف درصورت استاندارد بودن حدود دو ونيم ميلي ليتر جيوه در درون خود دارد.جيوه ماده اي سمي است وانتشار آن در محيط مي تواند اثرات نا مطلوبي برروي مغز انسان يا جنين بگذارد. وجود جيوه همچنين مي تواند به عقيم شدن ، سردرد وكاهش حافظه انسان بيانجامد. نبود يا كمبود آگاهي در مورد خطرات ناشي از جيوه موجود در لامپ كم مصرف مي تواند آن را به عاملي برضد محيط زيست وانسان تبديل كند.

نكاتي كه بايد در استفاده از لامپ كم مصرف رعايت كرد:

بااين حال تنها با رعايت چند نكته ساده مي توان از اين خطرات مصون ماند.نخستين نكته با اهميت مكاني است كه از لامپ كم مصرف در آن استفاده مي شود.يكي از اين راهكارها اين است كه در مكانهايي كه افراد به صورت طولاني مدت در آنجا هستند مثل اتاق هاي كار يا نشيمن از لامپ كم مصرف استفاده نشود.راه ديگر استفاده از لامپ هاي كم مصرف  به صورت مخلوط است اين لامپ ها دونوع هستند مهتابي وآفتابي كه دو رنگ مختلف دارند.بهتر است كه آنها را در كنار يكديگر ودر كنار لامپ هاي معمولي استفاده كرد.يعني مخلوطي از لامپ هاي كم مصرف ومعمولي در كنار هم تا ضعف يكديگر را پوشش بدهند يا اگر واقعا بايد فقط از لامپ هاي كم مصرف استفاده كرد از نوع نور سفيد وقرمز يا اصطلاحا آفتابي ومهتابي لامپ كم مصرف همراه با يكديگر استفاده كنند وفقط از يك نوع استفاده نشود.

تحقيقات نيز نشان مي دهد كه استفاده همزمان از لامپ هاي كم مصرف فلورسنتي فشرده با لامپ هاي آفتابي از اثرات نامطلوب اين لامپ هاي كم مصرف  مي كاهد.آزمايش ها همچنين نشانگر آن است كه لامپ هاي كم مصرف رنگي اثرات زيان بخش كمتري نسبت به لامپ هاي كم مصرف با نور سفيد دارند.رعايت فاصله از لامپ كم مصرف نيز در حفظ سلامت انسان تاثير ميگذارد لامپ هاي كم مصرف از ويژگي تغيير فركانس (شدت وضعف نور) برخوردار هستند كه مي تواند به چشم آسيب برساندوبه بيماري هايي مانند آب مرواريد منجر شود.كمترين فاصله از لامپ كم مصرف بايد بين50تا60سانتيمتر باشد،نبايد از لامپ كم مصرف براي چراغ هاي مطالعه استفاده شود وبهترين كار اين است كه ما كم كم به اين سمت برويم كه از لامپ هاي LED كه خاصيت كم مصرفيشان را دارند ولي فاقد جيوه هستند به جاي لامپ هاي كم مصرف استفاده كنيم.

لامپ كم مصرفCFL از خود اشعه فرابنفش يا UV منتشر مي كندوبنابراين مدتي كه انسان در معرض تابش نور لامپ كم مصرف CFL قرار دارد نيز در كاهش يا تشديد تاثيرات آن اهميت دارد.اگر شخصي بيش از چهارساعت از شبانه روز در معرض لامپ كم مصرف  است بهتر است از كرم هاي ضدآفتاب براي قسمت هايي از پوست كه در معرض نور لامپ كم مصرف  هستند استفاده كند ولامپ كم مصرف را حتي الامكان در محفظه هاي مشبك قرار بدهيد تا نور مستقيم بشكند وبه صورت شكسته شده درمحيط پخش شود وفرد مستقيما درمعرض نور قرار نگيرد.درجه اهميت محيط نيز حائز اهميت است اگردرجه حرارت هواي محيط بيش از 48درجه يا كمتر از صفردرجه سانتيگرادباشد بهتراست از لامپ كم مصرف استفاده نشود چون خارج از اين محدوده حرارتي تاثيرات لامپ كم مصرف بسيار بيشتر خواهدشد.

همچنين توصيه مي شود كه از لامپ هاي كم مصرف در محيط هاي استفاده شود كه هوادر آن جريان دارد همچنين در محيط هايي كه داراي رطوبت بالا هستند مانند گلفروشي ها ،حمام وسونا به هيچ عنوان نبايد از لامپ كم مصرف استفاده كرد.توجه به طول عمر لامپ هاي كم مصرف نيز بسيار اهميت دارد عمر مفيد اين لامپ ها از 5تا10هزار ساعت متغير است ومصرف كننده بايد بعداز انقضاي تاريخ مصرف لامپ كم مصرف را به مراكز خاصي تحويل دهد.لامپ كم مصرف به علت جيوه موجود درآن زباله خاص به حساب مي آيدوادغام آن با زباله معمولي اين امكان را به وجود مي آورد كه جيوه با شيرابه زباله مخلوط شده واز طريق منابع آبي وخاكي وچرخه حيات وسپس از طريق موجودات زنده ديگريا به طور مستقيم وارد بدن انسان شود.

اگرلامپ كم مصرف شكست....شكستن لامپ كم مصرف  هم مي تواند به خطرات جدي منجر شود.گروه تحقيقاتي فناوري سبز يا گرين تك در ايران مي گويد،اگرلامپ فلورسنت برروي خاك شكست تا چندسال هيچ نوع گياه ودرختي در آن منطقه رشد نخواهد كرد.اگرلامپ كم مصرف شكست لازم است چند مساله رعايت شود ابتدا محيط را بايد 15دقيقه ترك كرد تابخارات پخش شده در محيط ته نشين شده و وارد سيستم تنفسي نشود.پنجره ها رابايد باز كرد تاهوا جريان يابد ومقداري از بخارات جيوه خارج شود ودرنهايت اينكه به هيچ عنوان از جاروبرقي براي جمع كردن ذرات ريخته شده لامپ كم مصرف استفاده نشود.چون خود جاروبرقي سبب پخش بيشتر ذرات جيوه در محيط مي شود ومشكلات آن را خيلي بيشتر مي كند.بزرگترين خطري كه شكستن لامپ كم مصرف مي تواند به وجود بياورد بريدگي هاي ناشي از تماس با لبه هاي تيز شيشه يا حباب لامپ در انسان است. خرده شيشه ها را بايد به روش صحيح جمع كرد ودر كيسه اي قرار داد محدوده موردنظر را نيز بايد با دستمال مرطوب تميز كرد ودراين كيسه جاي داد.اگرهم چاره اي جز استفاده از جاروبرقي وجود ندارد بايد بعد از اتمام كار كيسه جاروبرقي را تخليه وداخل محفظه را با دستمال مرطوب تميز كرد.لامپ های کم مصرف را ترجیحا درجاهایی که احتمال وزش باد شدید و ضربه به لامپ و ضربه لامپ به اجسام اطراف رخ بدهد را نصب  نکنید.در انتخاب سرپیچها دقت فرمائید. از سرپیچ های استاندارد جهت لامپ های کم مصرف بهره ببرید.

اين مطلب به سفارش وبسايت پارسيان الكتريك بخش مقالات برق والكتريك گردآوري شده است.شمارگان19