۲۹ آبان ۱۳۹۴ ساعت ۲۰ و ۵۵ دقيقه

همه ی ما به دفعات مکرر شاهد نشستن پرندگان بر روی سیم های انتقال برق بوده ایم و شاید برای ما سوال پیش آمده باشد که چرا آنها دچار برق گرفتگی نمیشوند! در زیر به علت این موضوع و شفاف سازی آن پرداخته ایم.

همه ی ما به دفعات مکرر شاهد نشستن پرندگان بر روی سیم های انتقال برق بوده ایم و شاید برای ما سوال پیش آمده باشد که چرا آنها دچار برق گرفتگی نمیشوند! در زیر به علت این موضوع و شفاف سازی آن پرداخته ایم.

قبل از هر چیز باید دانست که برق گرفتگی به چه صورت رخ داده و علت آن چیست

...درباره برق گرفتگی بدانیم.

بطور کلی؛ یکی از آیتم های الزامی برای جاری شدن برق و الکتریسیته، ولتاژ است. ولتاژ، که به آن اختلاف پتانسیل نیز اطلاق میشود، نیروی الکتریکی است که جریان الکتریکی را بین دو نقطه ی جدا از هم برقرار میسازد. شدت جریان الکتریکی نیز از دیگر عوامل با اهمیت در مقوله ی برق گرفتگی است. جریان الکتریکی همواره مسیری را برای عبور انتخاب میکند که اولا کوتاه ترین و ثانیا سریع ترین مسیر ممکن باشد. دقت داشته باشیم که کلمه ی عبور در چه جایگاهی بکار برده شده است. لازمه ی برق گرفتگی، عبور جریانالکتریکی از بدن است. یعنی اگر قسمتی از بدن جاندار، در مسیر عبور جریان الکتریسیته قرار بگیرد ولی جریان از بدن آن خارج نشود، برق گرفتگی رخ نخواهد داد؛ زیرا عبور برق است که موجب این امر میشود، نه ورود آن.

لازم است بدانیم که برای برقراری جریان الکتریسیته، وجود دو سیم فاز و نول لازم و ضروری است. میدانیم که سطح زمین، دیوار، سقف و کف اتاق ها همگی در حکم سیم نول بوده و مشابه آن عمل میکنند. پس اگر نقطه ای از بدن کسی به سیم فاز متصل شود و دست او بر روی دیوار باشد یا پاهای برهنه اش بر روی زمین، باز هم برق گرفتگی صورت پذیرفته و دیگر التزامی به وجود سیمنول نیست.

اما تنها راه برق گرفتگی، ادغام دو سیم فاز و نول نیست! برق گرفتگی توسط دو سیم فاز نیز انجام پذیر است.

پرندگان وسیم های لخت برق دار

چرا پرندگانی که روی سیم های برق دار می نشینند، دچار برق گرفتگی نمی شوند؟ حال با علم به معلومات بالا، پاسخگویی به این سوال بسیار آسان تر خواهد بود. وقتی یک پرنده بر روی سیم حامل جریان می نشیند، برق به بدن او وارد شده است، اما راهی برای خروج ندارد. در نتیجه جریان ورودی به بن بست رسیده و پدیده ی کشنده ی برق گرفتگی اتفاق نمی افتد. در همین موقع؛ اگر بدن پرنده به هر صورت ممکنی با زمین یا دیوار برخورد نماید، دچار برق گرفتگی خواهد شد.

نکته ی قابل توجه دیگر آنکه، اگر این پرنده با باز کردن بالهای خود یا در صورت دارا بودن ابعاد جسمانی بزرگتر، به دو سیم در یک زمان واحد برخورد کند، در اینصورت جریان مذکور راهی برای خروج از بدن پیدا کرده و برق، پرنده را دچار خود خواهد ساخت.

بر روی دکل های موجود در سیستم های انتقال نیرو که در بیابان ها، جنگل ها و نقاط کوهستانی دور دست، از آنها بهره برداری میشود، پرندگانی با جثه های بسیار بزرگتر از پرندگان شهری (مانند عقاب) یافت میشود. این پرندگان به هنگام نشستن بر روی سیم و کابل ها و یا به وقت برخواستن از روی آنها، همچنین با باز کردن بال های طویل خود ممکن است بین فضای خالی موجود بین دو سیم مجاور هم، قرار گرفته و این امر عایق هوایی را شکسته و برق گرفتگی رخ میدهد.

این متن به سفارش وبسایت پارسیان الکتریک بخش مقالات برق و الکتریک گردآوری شده است.شمارگان112