کمیت فیزیکی که ما آن را گرما می نامیم یکی از اشکال مختلف انرژی است و مقدار گرما معمولا بر حسب واحد ژول سنجیده می شود .مقدار گرمایی که در یک شی موجود است قابل اندازه گیری نمی باشد ، اما میتوان تغییرات گرمای موجود در یک شی که بر اثر تغییر دما و یا تغییر در حالت فیزیکی(جامد به مایع،مایع به گاز،یک شکل کریستالی به شکل کریستالی دیگر)ایجاد میشود را اندازه گیری کرد.بنابر این از این جنبه دما میزان گرما برای ماده است تا وقتی که حالت فیزیکی آن بدون تغییر بماند.ارتباط بین دما و انرژی گرمایی بسیار شبیه به ارتباط بین سطح ولتاژ و انرژی الکتریکی است. دما یکی ازمهمترین پارامترها در کنترل یک فرآیند است.اندازه گیری دقیق دما آسان نیست و برای دستیابی به دقتهای بالاتر از ۵/۰ درجه سانتیگراد باید توجه زیادی مبذول داشت. همچنین سنسورهای دمای رایج تماما وابسته به تغییراتی هستند که همراه با تغییرات دمای ماده به وجود می آید.

کمیت فیزیکی که ما آن را گرما می نامیم یکی از اشکال مختلف انرژی است و مقدار گرما معمولا بر حسب واحد ژول سنجیده می شود .مقدار گرمایی که در یک شی موجود است قابل اندازه گیری نمی باشد ، اما میتوان تغییرات گرمای موجود در یک شی که بر اثر تغییر دما و یا تغییر در حالت فیزیکی(جامد به مایع،مایع به گاز،یک شکل کریستالی به شکل کریستالی دیگر)ایجاد میشود را اندازه گیری کرد.بنابر این از این جنبه دما میزان گرما برای ماده است تا وقتی که حالت فیزیکی آن بدون تغییر بماند.ارتباط بین دما و انرژی گرمایی بسیار شبیه به ارتباط بین سطح ولتاژ و انرژی الکتریکی است.

دما یکی ازمهمترین پارامترها در کنترل یک فرآیند است.اندازه گیری دقیق دما آسان نیست و برای دستیابی به دقتهای بالاتر از ۵/۰ درجه سانتیگراد باید توجه زیادی مبذول داشت. همچنین سنسورهای دمای رایج تماما وابسته به تغییراتی هستند که همراه با تغییرات دمای ماده به وجود می آید.

• واحد کمیت فیزیکی که به دمای ترمودینامیک با واحدTمعروف است ، کلوین می باشد و به صورت کسری از دمای ترمودینامیک سه نقطه ای آب تعریف می شود. اغلب مردم درجه سانتی گراد(سلسیوس) را میشناسند . رابطه بین دمای کلوین و سلسیوس به صورت زیر است:

[K] = [°C] + ۲۷۳٫۱۵

از دیدگاه عملی دمای یخ صفر درجه سانتیگراد و دمای بخار آب ۱۰۰ درجه سانتیگراد است.منابع مختلفی میتواند برای ایجاد خطا در حین اندازه گیری دما وجود داشته باشد. خطاها به دلایل مختلف اعم از غیرخطی بودن حسگر،افت دما،خطاهای تنظیم(کالیبراسیون) واتصالات ضعیف دمایی اتفاق می افتند.برخی از این خطاهای مهم عبارتند از:
– خطاهای تنظیم
– ایجاد حرارت در اثر عملکرد سنسور
– اغتشاش الکتریکی
– فشارهای مکانیکی
– اتصال حرارتی
– ثابت زمانی سنسور
– سرهای اتصال سنسور
از این رو انتخاب حسگر مناسب همیشه آسان نیست.این کار به عواملی مثل محدوده اندازه گیری دما ، وقت مورد نظر، محیط ، سرعت پاسخ ، سهولت استفاده ، قیمت ، قابلیت تعویض و… بستگی دارد.

انواع سنسورهای اندازه گیری دما:

انواع سنسورهای موجود برای اندازه گیری دما عبارتند از:

سنسورهای بی متال

سنسورهای ترموکوپل

سنسورهای مقاومت فلزی  RTD

ترمیستور

سنسورهای مدار مجتمع

سنسورهای  تشخیص انرژی تابشی Bolometer

سنسورهای پایروالکتریک (با استفاده از اشعه مادون قرمز)

سنسورهای پیشرفته مانند سنسورهای الترا سونیک (مافوق صوت) و سنسورهای فیبرنوری و سنسورهای MEMS

که در مورد نوع اخیر به خاطر پیچیدگی مدارات وبالا بودن هزینه ها کمتر کار شده است ، اما سنسورهایی از این نوع برای فعالیتهای صنعتی که باید اندازه گیری همراه با عدم تماس صورت گیرد بسیار مفید است.

این متن به سفارش وبسایت پارسیان الکتریک لاله زار بخش مقالات برق والکتریک گردآوری شده است.شمارگان ۲۹

گردآوری وتدوین خانم همتی