چنانچه از لحاظ منطقي امكان پذير باشد، بايد جزئيات سيستم هاي ايمني كار براي فعاليت هاي مربوط به تست تجهيزات به تفصيل نوشته شوند. براي ايجاد يك سيستم كاري مناسب، تمامي پرسنل بايد در فرآيند ايمن سازي محيط كار درگير باشند. اسناد تكميلي كه گهگاهي نياز به مرور نيز دارند، بايد در دسترس كارگران قرار گيرند.

سيستم هاي ايمني كار
چنانچه از لحاظ منطقي امكان پذير باشد، بايد جزئيات سيستم هاي ايمني كار براي فعاليت هاي مربوط به تست تجهيزات به تفصيل نوشته شوند. براي ايجاد يك سيستم كاري مناسب، تمامي پرسنل بايد در فرآيند ايمن سازي محيط كار درگير باشند. اسناد تكميلي كه گهگاهي نياز به مرور نيز دارند، بايد در دسترس كارگران قرار گيرند.
در جايي كه فرآيند تست كردن محدود به تست تشخيص سيستم هاي توزيع برق و الکتریک و تجهيزاتي مانند سوئيچ گير بوده و اين كار توسط اشخاص متخصص صورت گيرد، محتويات اسناد مكتوب بايستي عمليات ضروري و كاري مربوط به ايمني را در بر گيرد. البته اسناد فوق ممكن است حاوي مطالبي نباشد كه افراد در اثر تجربه و دانش ذاتي خود كسب مي كنند زيرا دانش هر فرد ذيصلاح بستگي به تجربه وي دارد و اسناد مكتوب ياد شده، بيانگر موضوعات عمومي هستند. پرسنلي كه كار تست را مطابق تعهد سازمان خود براي مشتريان به انجام مي رسانند، بايد مطابق قوانيني متفاوت از دستورالعمل هاي مربوط به تست تجهيزات در كارخانه ها رفتار كنند. اين بدين معني است كه ممكن است نياز به دو مجموعه قانون و دستورالعمل باشد كه اين موضوع بايستي در ايجاد سيستم ايمن كاري در نظر گرفته شود. محتويات سيستم هاي مكتوب جهت كار ايمن، حداقل بايد شامل جزئيات زير باشند:
1. افراد مجاز به انجام تست، مكان مناسب براي تست، و نيز چگونگي دسترسي به منطقه تست و همچنين شناسايي افرادي كه نبايد به اين مناطق وارد شوند.
2. مكاني كه مي توان در آن جا اقدام به ساخت مناطق موقت تست نمود و نيز چگونگي ساخت مناطق مزبور. 
3. قوانين مربوط به عايق كاري تجهيزات و نحوه ايمن نگهداشتن عايق اين تجهيزات.
4. ساير اقدامات مناسب براي حفاظت، براي مثال چگونگي استفاده از عايق هاي قابل انعطاف براي برداشتن پوشش تجهيزات قبل از اقدام جهت تست آنها. ضمناً توجه داشته باشيد كه چنانچه استفاده از عايق هاي مذكور براي برداشتن پوشش تجهيزات در زمان برق و الکتریکدار بودن دستگاه ضروري باشد، خطر برق و الکتریک گرفتگي ناشي از اين كار بايستي مورد ارزيابي قرار گيرد. 
5. منبع تغذيه مناسب براي تأمين انرژي تجهيزات زير تست و مخصوصاً بررسي مكان هايي كه در آنها استفاده از منبع تغذيه نامناسب به بحث ايمني لطمه نمي زند. 
6. نحوه كنترل و بازرسي دستگاه هاي تست كننده قبل از استفاده از آنها براي فرآيند تست و نيز چگونگي گزارش نقايص موجود در دستگاه هاي مذكور. 
7. نحوه درست استفاده از تمامي تجهيزات هشدار دهنده كه بخشي از سيستم ايمني را در مناطق مورد نظر براي تست تشكيل مي دهند. 
8. دستورالعمل هاي مربوط به اقدامات لازم در شرايط اضطراري.

آموزش 
تمامي پرسنل درگير در فرايند تست بايستي آموزش هاي خاص ايمني را مطابق كاري كه انجام مي دهند، فرا گيرند. در مورد افرادي كه ممكن است مبادرت به ورود به مناطق تست نموده و يا به ميزهاي مخصوص تست دسترسي داشته باشند، بايد آموزش هاي لازم داده شده و نيز دستورالعمل هاي مربوطه به آگاهي ايشان رسانده شود. در هنگام رويارويي با موارد زير، احتمالاً نياز به آموزش هاي جديد خواهد بود:
1. تغييرات در طراحي محصول توليدي و نيز تغيير در جانمايي و نصب تجهيزات 
2. تغييرات در روش هاي توليد يا متدهاي كاري
3. تغييرات در دستگاه هاي تست و روش هاي انجام تست
4. تغييرات در پرسنل تست كننده تجهيزات و ساير افرادي كه ممكن است اين تغييرات بر آنها اثرگذار باشد.

صلاحيت تست كنندگان
در شركت هاي كوچك، برخي اوقات برق و الکتریک كاران و تكنسين هاي ماهر عملكرد سيستم هاي برق و الکتریکي را به طور روزانه كنترل مي كنند. اگر اين افراد درگير تنظيم كردن دستگاه هاي تست كننده به منظور آماده نمودن آنها جهت انجام فرآيند تست باشند، بايستي اطمينان حاصل شود كه اين افراد از تمامي جنبه هاي ايمني مربوط به تست آگاهي دارند. در اين گونه موارد، توصيه افراد متخصص و ذيصلاح ممكن است ضروري باشد تا به ما اطمينان دهد كه روش تست به صورت ايمن انجام مي شود.
وقتي اقدام به ساخت منطقه تست مي شود، در امان نگهداشتن افراد غيرماهر يا بي تجربه از رويارويي با خطرات برق و الکتریکي، حائز اهميت فراوان است. همچنين اقدامات مناسبي بايد به انجام رسد تا از صدمه زدن به افراد ماهر و داراي دانش فني برق و الکتریک جلوگيري شود. به ياد داشته باشيد كه در صورت عدم حفاظت، حتي ممكن است افراد ماهر نيز در تماس حادثه ساز با هادي هاي برق و الکتریکدار و خطرناك قرار گيرند. بنابراين بدون ايجاد محيطي ايمن و حفاظت شده نبايد تنها بر صلاحيت فني افراد براي انجام كارهاي برق و الکتریکي تكيه كرد. 
اقدامات انجام شده را بايد به طور منظم مرور كرد تا اطمينان حاصل شود كه اين اقدامات به خوبي انجام شده و نيز براي كار مورد نظر مناسب هستند. از جمله موضوعات مهم در مرور اقدامات ايمني، اين است كه كارگران بايد آموزش هاي كافي را فراگرفته و از نحوه اصلاح روش هاي كاري ايمن آگاهي يابند. اين مورد مخصوصاً در زمان بروز تغيير در طراحي محصول توليدي و انجام تست هاي مربوطه و نيز لحاظ نمودن موارد مربوط به حفاظت، اهميت ويژه اي دارد. وظيفه مرور اقدامات مربوط به طراحي محصول توليدي و انجام تغييرات مورد نظر در باره روش هاي ايمني را مي توان به فردي ذيصلاح محول كرد تا از طريق مذاكره با پرسنل تست كننده بتواند در زمينه مسايل ايمني اقدام مناسبي به انجام رساند. مرور اقدامات ايمني را بايستي هنگامي به انجام رساند كه تغييراتي به وقوع پيوسته و اين تغييرات بر كار تست اثر گذار باشند، مانند تغيير در روش هاي توليد، تغيير در نحوه عرضه محصول، تغيير در دستگاه هاي تست كننده و روش هاي تست و يا تغيير در پرسنل تست كننده تجهيزات. 
وقتي كه كار تست توسط پيمانكاران دعوت شده به سايت انجام مي شود، ترتيب كار ايمن بايستي مورد بحث و بررسي قرار گرفته و پيش از شروع كار ترجيحاً در مرحله مذاكره براي قرارداد مورد توافق قرار گيرد. اين كار سبب مي شود كه هر فرد درگير در فرآيند تست، بداند كه چه كسي در حال انجام تست بوده و چه كسي مسئول انجام كار است و بدينسان كار با ايمني و بدون بروز خطر براي كارگران پيمانكار، كارگران سايت و ساير افرادي كه ممكن است به نحوي در معرض خطر باشند، انجام خواهد شد. در حالت خاص فردي كه مسئول ايمن سازي محيط و تجهيزات مربوطه است، بايستي شناسايي شده و صلاحيت وي مورد توافق طرفين قرار گيرد. 

نيازمندي هاي قانوني
دستور العمل هاي مربوط به كار با وسايل برق و الکتریکي مربوط به سال 1989، قوانين اصولي مربوط به فعاليت هاي تست برق و الکتریک را تشكيل مي دهند. به موجب دستورالعمل شماره (3)4 ضرورت دارد كه: "كار در نزديكي و يا بر روي سيستم برق و الکتریک بايد به گونه اي انجام شود كه حتي الامكان سبب برورز خطر نشود". دستورالعمل شماره 14 بيانگر ممنوعيت جدي كار در نزديكي و يا بر روي هادي هاي برق و الکتریکدار بوده و تنها در حالت هاي زير مي توان به اين كار مبادرت نمود:
الف) قطع برق و الکتریک تجهيزات غيرمنطقي باشد.
ب) كار در نزديكي و يا بر روي هادي برق و الکتریکدار منطقي باشد.
پ) اقدامات مناسبي براي جلوگيري از صدمات و ضايعات به انجام رسد.
افزون بر اين، مطابق دستورالعمل شماره 3 مديريت ايمني و بهداشت كار مصوب سال 1999، كارفرمايان ضرورت دارد كه خطرات مربوط به ايمني و بهداشت كارگران را در حين كار ارزيابي كنند تا بدين وسيله اقدامات لازم براي ايمني شناسايي شده و به كار بسته شود.

اين متن به سفارش وبسايت پارسيان الكتريك لاله زار بخش مقالات برق و الکتریک و الكتريك گردآوري شده است.شمارگان 277

گردآوري و تدوين: فاطمه فروغي