لامپ بخار سدیم یکی از انواع لامپ های تخلیه درگازاست که ساختمانی شبیه به لامپ های بخار جیوه دارد با این تفاوت که در آن به جای جیوه از سدیم و به جای گاز آرگون از نئون استفاده می‌شود. این لامپ‌ها می‌توانند هم در فشار کم و هم فشار زیاد عمل کنند و بر همین اساس به دو دستهٔ لامپ سدیم کم‌فشار و لامپ سدیم پرفشار تقسیم می‌شوند. فشار گاز داخل لامپ سدیم پرفشار حدود ۰٫۵ اتمسفراست و حرارت کاری آن‌ها حدود ۱۶۰۰ درجه سانتیگراد است. این لامپ‌ها برای روشنایی معابر شهری و بین شهری مه‌آلود یا همراه با گرد و غبار و جاهایی که افراد به صورت بلندمدت تردد ندارند مناسبند اما استفاده از آن‌ها در پیاده‌روها، مراکز خرید و پارک‌ها مناسب نیست.

لامپ بخار سدیم یکی از انواع لامپ های تخلیه درگازاست که ساختمانی شبیه به لامپ های بخار جیوه دارد با این تفاوت که در آن به جای جیوه از سدیم و به جای گاز آرگون از نئون استفاده می‌شود. این لامپ‌ها می‌توانند هم در فشار کم و هم فشار زیاد عمل کنند و بر همین اساس به دو دستهٔ لامپ سدیم کم‌فشار و لامپ سدیم پرفشار تقسیم می‌شوند. فشار گاز داخل لامپ سدیم پرفشار حدود ۰٫۵ اتمسفراست و حرارت کاری آن‌ها حدود ۱۶۰۰ درجه سانتیگراد است. این لامپ‌ها برای روشنایی معابر شهری و بین شهری مه‌آلود یا همراه با گرد و غبار و جاهایی که افراد به صورت بلندمدت تردد ندارند مناسبند اما استفاده از آن‌ها در پیاده‌روها، مراکز خرید و پارک‌ها مناسب نیست.

راه‌اندازی

زمان راه‌اندازی این لامپ‌ها نسبت به لامپ‌های جیوه بیشتر و بین ۱۵ تا ۲۰ دقیقه است، اما در صورت قطع‌شدن برق می‌توانند بدون تأخیر دوباره روشن شوند. علت زمان راه‌اندازی طولانی‌تر این لامپ‌ها وجود سدیم جامد در آن‌هاست که در دمای معمولی به بخار فلز تبدیل نمی‌شود، به همین خاطر از گازهای آرگون و نئون در راه‌اندای این لامپ‌ها بهره می‌گیرند. در مدار راه‌اندازی این لامپ‌ها از ایگناتور برای افزایش لحظه‌ای ولتاژ استفاده می‌شود—گاهی نحوهٔ اتصال ایگناتور را روی بدنهٔ آن ترسیم می‌کنند.

لامپ سدیم کم فشار

حباب این لامپ‌ها Uشکل است و برای جلوگیری از هرزرفتن انرژی حرارتی حباب آن‌ها را دوجداره می‌سازند و با توجه به پایین‌بودن فشار گاز داخل لامپ، لازم است لامپ حجم بیشتری داشته باشد. اثرگذاری نوری این لامپ‌ها بیشتر از سایر لامپ‌هاست و نور خیره‌کننده‌ای دارند.

طیف نور

طیف نوری یک لامپ سدیم کم‌فشار. خط نوار شدید زردرنگ نشان‌دهندهٔ تابش شدید D-line اتم است که حدود ۹۰٪ نور مرئی این لامپ را تشکیل می‌دهد.

در لامپ‌های سدیم کم‌فشار طول موج‌های نور تولیدی عبارتند از ۰٫۵۸۹۰ و ۰٫۵۸۹۶ میکرون که زرد رنگ و بسیار نزدیک به بیشینهٔ منحنی حساسیت چشم انسان است، به همین دلیل اثر گذاری نوری این لامپ‌ها بسیار بالا و نزدیک به ۷۰ لومن بر وات است و برخلاف لامپ های فلور سنت نیازی به استفاده از مواد فلورسانس در جدارهٔ داخلی خود ندارند. اما رنگ‌دهی لامپ سدیم کم‌فشار خوب نیست و تشخیص رنگ اجسام زیر نور این لامپ مشکل است. این لامپ‌ها در محیط‌هایی که رنگ نور اهمیت چندانی نداشته باشد مانند فضاهای مه‌آلود و دارای گرد و غبار بسیار مناسب هستند.

لامپ سدیم پرفشار

در لامپ سدیم پرفشار بخار سدیم را با فشار زیاد در داخل لوله‌ای سرامیکی محبوس می‌کنند. با اعمال ولتاژ به دو الکترود لامپ گاز داخل لامپ یونیزه می‌شود و لامپ روشن می‌گردد. این لامپ برای راه‌اندازی نیاز به مدار جانبی دارد که مدار جانبی آن بسیار شبیه به لامپ بخار جیوه است.

طیف نور

طیف نوری یک لامپ سدیم پرفشار. نوار زردرنگ سمت چپ نشان‌دهندهٔ تابش D-line اتمی است؛ خط فیروزه‌ای یکی از خطوط سدیم است که در تخلیهٔ کم‌فشار بسیار ضعیف است، اما در فشار زیاد شدید می‌شود. بیشتر بیشتر خط‌های دیگر سبز، آبی و بنفش حاصل استفاده از جیوه هستند.

طیف نوری لامپ‌های سدیم پرفشار گسترده‌تر است و در آن نورهایی به غیر از زرد هم دیده می‌شود. نور لامپ سدیم پرفشار طلایی رنگ است. با توجه به بهرهٔ نوری بالا و رنگ‌دهی پایین، لامپ سدیم سدیم کم‌فشار بیشتر برای روشنایی خیابان‌ها و گذرگاه‌ها استفاده می‌شود.

این متن به سفارش وبسایت پارسیان الکتریک لاله زار بخش مقالات برق والکتریک گردآوری شده است.شمارگان52

گردآوری وتدوین خانم همتی