در تلفن ثابت "هويت " مشترك مشخص است ِ از كجا؟ از آنجايي كه مخابرات با كشيدن دو رشته سيم مسي تا در منزل يا محل كار و دادن بوق اين كار براي مشترك كرده است.پس مرحله اول در شبكه مخابرات "هويت" يا شناسايي معتبر بودن مشترك است .

مقايسه شبكه تلفن ثابت و شبكه موبايل

در تلفن ثابت "هويت " مشترك مشخص است ِ از كجا؟ از آنجايي كه مخابرات با كشيدن دو رشته سيم مسي تا در منزل يا محل كار و دادن بوق اين كار براي مشترك كرده است.پس مرحله اول در شبكه مخابرات "هويت" يا شناسايي معتبر بودن مشترك است .
"مكان" مشترك نيز دقيقا مشخص است و اين ديگر نياز به توضيح ندارد يعني سوييچ هنگامي كه كسي با اين مشترك كار دارد راحت آن را پيدا كرده و به آن زنگ مي زند. قسمت بعدي " محل ثبت charging" است يعني مشترك هرچقدر با تلفن خود به ديگران زنگ بزند هزينه آن در كجا ثبت مي شود؟ جواب مشخص است - در سوييچي كه به آن متصل است .
قسمت بعدي " ارائه سرويسهاي جانبي " است مثل نمايشگر شماره تلفن و انتقال مكالمه و ... كه اين هم در سوييچي كه تلفن به آن متصل شده است انجام مي گيرد.
پس به طور خلاصه شبكه تلفن ثابت مشخصات زير را دارا مي باشد:
1- هويت يا شناسايي مشترك
2- مكان مشخص جهت تماس گرفته شدن با آن
3- محل ثبت charging
4- ارائه سرويسهاي جانبي 

در شبكه موبايل ما يك وسيله به نام گوشي موبايل داريم كه بدون سيم است و از لحاظ فيزيكي به جايي متصل نيست و هرلحظه مكان خود را تغيير مي دهد و ممكن در يك روز در نقاط مختلف كشور (و حتي جهان) حركت كند.
حالا سوال اين است كه چگونه بايد جهار مشخصه بالا را براي آن پياده كنيم ؟
قبل از هر چيز ذكر اين مورد ضروري است كه گوشي موبايل با روش بدون سيم (wireless) از طريق امواج الكترو مغناطيسي با آنتي كه به آن BTS گفته مي شود(در آينده مفصل در باره آن صحبت خواهيم كرد) ارتباط دارد و از طريق آن به شبكه موبايل وصل مي شود(به جاي دو رشته سيم مسي).
1- تعيين هويت:
در موبايل به علت تغيير مكان مشترك (مستقل از مكان بودن) نياز به مركزي داريم كه اطلاعات تمام مشتركين يك كشور و يا يك شركت ارائه دهنده سرويس موبايل در آن ثبت شود تا هر وقت شبكه نياز داشت در اختيار شبكه قرار گيرد(اين كار در تلفن ثابت در همان مركز سرويس دهنده به شما انجام مي گيرد) به اين مركز HLR گفته مي شود(Home Location Register) اين مركزها به صورت متمركز در يك يا بعضا در نقاط محدودي از يك كشور ايجاد مي شود.
و براي اينكه يك مشترك امكان استفاده از شبكه را داشته باشد به مشترك كارتي به نام SIM (Subscriber Identity Module) كارت داده مي شود كه اين كارت وسيله شناسايي مشترك در شبكه است - پس اگر SIM كارت در گوشي موبايل قرا رگيرد و تعاريف مخصوص آن در HLR ثبت گردد مشترك مي تواند هر كجا از كشور كه برود امكان تماس گرفتن و يا تماس گرفته شدن را دارا مي باشد.
2- مكان مشترك در شبكه موبايل 
هنگامي كه يك مشترك در شبكه حركت مي كند با تكنيكهايي كه در آينده در باره آن صحبت خواهيم كرد آخرين مكان آن در HLR ثبت مي شود بنابرابن هر كس بخواهد به يك موبايل زنگ بزند آخرين مكان آن از HLR پرسيده مي شود و بعد به موبايل زنگ مي خورد.
3- ثبت charging
ثبت مقدار هزينه مكالمه موبايل در آخرين سوييچي كه به موبايل سرويس مي دهد انجام مي گيرد .
مثلا مشتركي از تهران به سمت مازندران رفته و از آنجا به مشهد مي رود ودر طي مسير چندين بار به نقاط مختلف تماس گرفته است هنگامي كه در محدوده تهران بوده در سوييچهاي تهران charging ثبت شده و در ملزندران در سوييچ مازندران و در مشهد هم در سوييچ مشهد ثبت مي شود.
در آخر كليه هزينه مكالمات از سراسر كشور به مركزي در تهران كه مركز صورتحساب است ارسال مي شود و بعداز جمع بندي و محاسبه براي مشترك صورتحساب ارسال مي شود(در تلفن ثابت تمام هزينه هاي مكالمه در مركز سرويس دهنده ثبت مي شود)
4- ارئه سرويسهاي جانبي
اين سرويسها توسط آخرين سوييچ سرويس دهنده به موبايل از طريق HLR سوال مي شود كه چه سرويسهايي بايد در اختيار مشترك گذاشته شود مثل انتفال مكالمه - انتظار مكالمه - نمايشگر شماره و .. و سپس آن سرويس ها توسط آخرين سوييچ سرويس دهنده در اختيار مشترك قرار مي گيرد.(در تلفن ثابت همان سوييچ محلي كه تلفن به آن وصل اشت اين كار را انجام مي دهد).

 اين متن به سفارش وبسايت پارسيان الكتريك لاله زار بخش مقالات برق و الكتريك گردآوري شده است.شمارگان306

گردآوري و تدوين: فاطمه فروغي