مهم ترین عامل خطرآفرین در این لامپ ها جیوه درون آنهاست. جیوه از عناصر ضروری موجود در لامپ کم مصرف است. جیوه ماده ای سمی است و انتشار آن در محیط می تواند اثرات نامطلوبی بر روی مغز یا جنین بگذارد. وجود جیوه همچنین می  تواند به عقیم شدن، سردرد و کاهش حافظه  انسان بینجامد. فقدان یا کمبود آگاهی در مورد خطرات ناشی از جیوه  موجود در لامپ کم مصرف می تواند آن را به عاملی بر ضد محیط زیست و انسان تبدیل کند.

 

مهندس علی گورانی، کارشناس مسئول بهداشت پرتوهای وزارت بهداشت در این باره می گوید: «مکانیزم تولید نور در لامپ های کم مصرف، تحریک بخار جیوه است. بعد از تحریک شدن بخارات جیوه، نور ماورای بنفش تولید می شود. این اشعه مرئی نیست و به همین دلیل لایه ای از فلورسنت از داخل به دیواره لامپ زده می شود تا نور مرئی تولید شود. این دو موضوع از نظر بهداشتی خطر محسوب می شوند.

 

از طرف دیگر این لامپ ها قطعات الکترونیکی هم دارند که در صورت بازیافت نشدن، سبب آلودگی محیط زیست می شوند. در مجموع لامپ های کم مصرف تا زمانی که شکسته نشوند، خطری برای سلامت ندارند. متاسفانه سیستم جمع آوری زباله های خطرناک خانگی مانند باتری، داروهای اضافی، مواد شیمیایی، اسپری ها، لامپ های شکسته و ... در ایران وجود ندارد و این موضوع عوارض جدی در پی دارد؛ چرا که ممکن است این زباله های خطرناک خانگی وارد محیط زیست شوند.

 

جیوه فلزی سنگین است که اعصاب را مسموم و در بدن تجمع می کند. در لامپ های کم مصرف، جیوه به شکل بخار وجود دارد، به همین دلیل به راحتی جذب می شود و در صورت شکسته شدن، در محیط زندگی پخش خواهد شد و  سریع جذب ریه می شود.

 

از سویی دیگر احتمال پراکنده شدن نور ماورای بنفش توسط این لامپ ها در محیط وجود دارد، بنابراین توصیه می شود مردم حداقل 30 سانتی متر از آنها فاصله داشته باشند. در عین حال اگر کیفیت لامپ خوب نباشد و لایه فلورسنت به درستی زده نشده باشد، امکان نشت بیشتر پرتو ماورای بنفش وجود دارد. رعایت فاصله از لامپ کم مصرف نیز در حفظ سلامت انسان تأثیر می گذارد. لامپ های کم مصرف از ویژگی تغییر شدت نور برخوردار هستند که می تواند به چشم آسیب برساند و به بیماری هایی مانند آب مروارید منجر شود

 

وقتی لامپی از این نوع شکسته شد، ابتدا باید هوای آلوده به بخار جیوه، از محیط خارج شود. بعد از آن با یک دستکش، تکه های درشت لامپ را در کیسه ای جمع کنید. تکه های ریز و پودرمانند نیز با یک دستمال مرطوب جمع آوری شوند. تا جایی که امکان دارد نیز از جاروبرقی استفاده نشود، چون باعث معلق شدن بیشتر پودر جیوه در هوا می شود.

 

یکی از اقدامات ضروری درباره پیشگیری از آسیب رسیدن به سلامت مردم در این زمینه، آموزش توسط وزارت نیرو است. وزارت نیرو باید تولیدکنندگان و واردکنندگان لامپ های کم مصرف را ملزم به آموزش مصرف کننده کند. این جزیی از ارائه خدمات به مشتری است. ساده ترین کاری که می شود در این باره انجام داد، نوشتن توضیحات روی محصول است.»

 

دکتر مهران افخمی، کارشناس آلودگی های آب و زباله و مواد جامد نیز در مورد راهکارهای کاهش خطرات لامپ کم مصرف می گوید:

 

«یکی از این راهکارها این است که در مکان هایی که افراد به صورت طولانی مدت در آنجا هستند، مثل اتاق های کار یا نشیمن، از این لامپ ها استفاده نشود. بیشتر سعی شود در جاهایی که فرد از آنجا برای چند دقیقه عبور می کند، مانند راهروها، پارکینگ ها و دستشویی ها از آنها استفاده شود.

 

راه دیگر، استفاده از این لامپ ها به صورت مخلوط است. این لامپ  ها دو نوع هستند، مهتابی و آفتابی که دو رنگ مختلف دارند. بهتر است که آنها را در کنار یکدیگر و در کنار لامپ  های معمولی استفاده کرد، یعنی مخلوطی از لامپ های کم مصرف و معمولی در کنار هم تا ضعف یکدیگر را پوشش بدهند و یا اگر واقعا باید فقط از لامپ های کم مصرف استفاده کرد، از نوع نور سفید و زرد یا اصطلاحا آفتابی و مهتابی همراه با یکدیگر استفاده کنند و فقط از یک نوع استفاده نشود.

مجموعه کالای برق پارسیان الکتریک لاله زار سالهاست که با تمامی برندهای مربوط به کالای برق و الکتریک و الکترونیک همکاری دارد« در صورتی که قصد خرید عمده کالای برق را با بهترین قیمت ممکن دارید میتوانید همین حالا با دفتر مرکزی و یا با مهندس فروغی تماس بگیرید و لیست قیمت عمده فروشی محصولات پارسیان الکتریک را از ما دریافت نمایید

متن بالا به سفارش وبسایت پارسیان الکتریک لاله زار بخش مقالات برق و الكتريك  گردآوری شده است

گردآوري و تدوين: محمد وانشانی